Bron : NRC
Verzekeringen tegen schade aan gebouwen door klimaatomstandigheden worden wereldwijd duurder dit jaar en zijn in bepaalde gevallen zelfs moeilijk af te sluiten. Dat is het gevolg van het tumult de afgelopen maanden op de herverzekeringsmarkt, waarover dinsdag twee rapporten verschenen.
Herverzekeraars zijn de verzekeraars van verzekeraars. Als een bedrijf of een consument een verzekering afsluit, neemt een gewone verzekeraar in ruil voor premie het risico over op bijvoorbeeld schade door een storm of autoschade. Deze ‘gewone’ verzekeraars kunnen die schadepost op hun beurt ‘doorgeven’: door zelf weer een verzekering te nemen bij een herverzekeraar of een groep herverzekeraars. Op die manier worden de risico’s op plotselinge grote claims draagbaar voor de verzekeraar. En daardoor zijn risico’s überhaupt verzekerbaar, dan wel verzekerbaar tegen een betaalbare prijs.
Uit de rapporten van herverzekeraars Howden en Gallagher Re blijkt dat de premies per 1 januari – een in de branche belangrijke datum omdat dan veel twaalfmaandscontracten moeten worden verlengd – flink zijn verhoogd. Voor klimaatschade en schade door oorlogen is het zelfs moeilijk geworden om überhaupt te herverzekeren – en dus te verzekeren. Dekking in Rusland, Wit-Rusland en delen van Oekraïne is door sommige herverzekeraars helemaal geschrapt.
Duur jaar
2022 was voor herverzekeraars een zeer duur jaar, constateert verzekeringsmakelaar Howden in een marktanalyse. Vorige maand had de op-een-na-grootste herverzekeraar ter wereld, Swiss Re, het over een kostenpost door klimaatschade in 2022 van in totaal 115 miljard dollar (109 miljard euro) wereldwijd. In de afgelopen jaren was dat gemiddeld 81 miljard dollar. Vooral orkaan Ian in Noord-Amerika veroorzaakte veel ‘verzekerde schade’: de schadepost bedroeg tussen de 50 en 65 miljard dollar. In Europa zorgde hagelschade in Frankrijk voor 5 miljard euro aan schade; in Nederland waren drie februaristormen een dure kostenpost voor verzekeraars en dus voor herverzekeraars: ruim 500 miljoen euro.
Door de hoge schade door Ian is het voor de Amerikaanse markt nu 45 tot 100 procent duurder geworden om een verzekering af te sluiten tegen klimaatschade voor gebouwen. In sommige regio’s, zoals Florida waar Ian aan land kwam, is helemaal geen herverzekering meer mogelijk, constateert Gallagher Re.
De hoogste stijging van de premies, meldt Gallagher Re in zijn rapport, is voor de verzekering van vliegtuigen. Daar namen de kosten voor herverzekering met 200 procent toe, doordat het afgelopen jaar door de vele gestrande vliegtuigen in Rusland na de Russische invasie in Oekraïne er veel claims waren binnengekomen.
Volgens Howden is momenteel sprake van een „frustrerende” herverzekeringsmarkt. Herverzekeraars deden de afgelopen maanden pas op het laatste moment aanbiedingen aan verzekeraars, en volgens de herverzekeraar wordt er hard over onderhandeld.
Hans Mentink, directeur Achmea Reinsurance, beaamt dat de internationaal werkende herverzekeringsmarkt momenteel „buitengewoon hard” is. Binnen Achmea is zijn afdeling verantwoordelijk voor het vinden van herverzekeraars die risico’s van de Nederlandse verzekeraar willen overnemen. De sfeer „is in een hele korte tijd volledig omgeslagen”, zegt hij. Hij verwacht dat het voor de Nederlandse markt uiteindelijk wel lukt om alle verzekeringen bij een herverzekering te plaatsen. „Maar wel tegen een hogere prijs.”
Mentink constateert dat niet alleen hogere premies worden gevraagd, maar dat ook de voorwaarden van herverzekeringen strenger worden. „Er wordt scherper gedefinieerd wat precies onder schade wordt verstaan. Ook zie je dat herverzekeraars het ‘eigen risico’ voor verzekeraars verhogen: pas als de schade boven een bepaald bedrag uitkomt, is de schade herverzekerd.”
Minder kapitaal
Volgens Mentink komt de hardere sfeer niet alleen door de hoge schadelast van de afgelopen jaren, waardoor de herverzekeraars al een paar jaar verlies lijden. Ook de oorlog in Oekraïne speelt mee. „Een oorlog levert onzekerheid op. En dat is precies waar verzekeraars niet van houden. En de oorlog drijft de inflatie op, en dus ook de prijzen voor het herstellen van schade.”
De analisten van Howden en Gallagher Re wijzen er daarnaast op dat er minder kapitaal beschikbaar is op de markt voor herverzekering. Investeerders, die een paar jaar achter elkaar geconfronteerd zijn met verliezen op hun beleggingen in de herverzekeringsmarkt, zijn huiverig om opnieuw geld in de branche te steken. Ook is door het verhogen van de rente minder kapitaal beschikbaar voor beleggingen. Hierdoor neemt het aantal aanbieders en producten af, ziet ook Mentink van Achmea. „En minder aanbod betekent een hogere prijs.”
Het gevolg van de duurdere herverzekeringsmarkt zal uiteindelijk zijn dat de premies voor de verzekerde – de eigenaar van een bedrijfspand of van een woonhuis – omhoog gaan. Wat de precieze effecten zullen zijn, is nog niet duidelijk. Mentink: „Maar de hogere premies zullen door iemand betaald moeten worden.”
Volgens Mentink staan de hogere prijzen niet op zichzelf. „Het grootste deel daarvan komt door natuurcatastrofes. Er is sprake van extreme droogte en extreme neerslag. Die toegenomen schade moeten we als maatschappij betalen – en verzekeraars spelen daar een belangrijke rol in.”
