Over een paar weken wordt de gewijzigde verkeerswet van kracht. In deze wet wordt de definitie van ‘roekeloos rijgedrag’ danig uitgebreid. Veel verzekeraars beraden zich intern nog op wat te doen.
De nieuwe verkeerswet is in beginsel vooral een strafrechtelijk gebeuren. De overheid wil gevaarlijk rijgedrag zwaarder bestraffen en wil het aantonen ervan makkelijker maken. Onder de oude wet werden zeer zware straffen meestal alleen opgelegd wanneer er sprake was van zogeheten ‘roekeloos rijgedrag’. Maar in de praktijk bleek dat dit rijgedrag meestal moeilijk viel aan te tonen. Automobilisten vochten tot aan de Hoge Raad om onder dit label vandaan te komen en uit jurisprudentie blijkt dat alleen onder de volgende omstandigheden roekeloosheid kon worden bewezen: kat- en muisspelletjes, deelnemen aan snelheidswedstrijden (op de openbare weg) en koste wat kost vluchten voor de politie.
Schade verhalen
Behalve een juridische is er ook een financiële kant en dat was voor de betreffende automobilisten ook zeker een reden om een veroordeling voor roekeloosheid te voorkomen. Veel verzekeraars gebruiken het als een uitsluitingscriterium binnen de WA-verzekering (net als bijvoorbeeld het gebruik van drank en drugs). Dat betekent dat veroorzaakte schade en letsel door de verzekeraar op de verzekerde kan worden verhaald. Zeker wanneer het om zwaar lichamelijk letsel gaat, kan dit oplopen tot vele honderdduizenden, soms miljoenen euro’s. De financiële consequenties kunnen voor de verzekerde tientallen jaren voelbaar zijn.
Huidige voorwaarden
Onder meer Nh1816, Allianz Direct en TVM hanteren op dit moment het uitsluitingscriterium en zij zeggen ook de jurisprudentie op dit onderwerp als zodanig te volgen. Bij Bovemij wordt een tweesporenbeleid gevoerd: wel roekeloosheid als uitsluiting bij de particuliere autoverzekering, niet bij de vrachtwagenverzekering. Bij laatstgenoemde wordt alleen met 1 element uit de jurisprudentie gewerkt: het deelnemen aan snelheidswedstrijden. De motorrijtuigenverzekeringen van ASR hebben wel roekeloosheid als uitsluitingscriterium, waar de verzekeraar wil desgevraagd niet ingaan op de vraag wat daar op dit moment wel of niet onder valt.
Koers Achmea
Marktleider Achmea kiest bij de merken Centraal Beheer, Interpolis en FBTO, voor een andere route. De verzekeraar hanteert wel het begrip ‘roekeloosheid’ maar heeft daar een eigen omschrijving voor. En deze is meer omvattend dan de totnogtoe geldende jurisprudentie: een verzekerde doet iets waarbij de kans op schade groot is, terwijl verzekerde denkt dat de schade niet ontstaat; en verzekerde doet niets of te weinig om de schade te voorkomen terwijl hij/zij weet dat de kans op schade groot is. Gevraagd naar concrete voorbeelden reageert woordvoerder Joost van Buchem: ‘Er wordt mede gekeken naar de omstandigheden (weer, drukte op de weg) en naar het rijgedrag. Denk bijvoorbeeld aan bumperkleven, te hard rijden, snelheid niet aanpassen bij mist/gladheid en rechts inhalen.’
Roekeloosheid in de nieuwe wet
Met deze invulling zit Achmea behoorlijk op de lijn van de nieuwe verkeerswet. In de nieuwe wet wordt roekeloosheid op 1 lijn gesteld met ‘zeer gevaarlijk rijgedrag’ en worden er in dit verband een aantal concrete situaties gegeven: wanneer verdachte tijdens het rijden zijn mobiele telefoon vasthoudt, de maximumsnelheid aanzienlijk overschrijdt (bij gevaarlijke kruisingen), rode lichten negeert, zich op de verkeerde weghelft begeeft, terwijl zeer goed voorstelbaar was dat een (dodelijk) ongeval kon plaatsvinden.’ Woordvoerder Van Buchem geeft dan ook aan dat de nieuwe wet voor Achmea niet al te grote gevolgen heeft. ‘We volgen de wet, maar de verandering in de wetgeving heeft geen invloed op de manier waarop wij roekeloosheid van een verzekerde beoordelen.’ De polisvoorwaarden worden dan ook niet aangepast, voegt Van Buchem daar aan toe.
Intern beraad
Bij TVM, ASR en Bovemij wordt op dit moment intern bekeken of de nieuwe verkeerswet gevolgen heeft voor de omschrijving van de polisvoorwaarden en de behandeling van claims. Uitgangspunt is dat de wet wordt gevolgd, stellen TVM en Bovemij. Ook Nh1816 stelt zich op dit standpunt, aldus woordvoerder Janwillen Swart. ‘Als het nodig is, zullen we de voorwaarden aanpassen. Daarnaast verwachten we dat ook het Verbond van Verzekeraars met een voorstel gaat komen.’ Allianz Direct volgt eveneens de wet, maar plaatst een incident altijd in het perspectief van de betreffende situatie. ‘Het wordt van geval tot geval bekeken’, stelt de verzekeraar. Voor ASR is het volgen van de nieuwe wet nog geen uitgemaakte zaak, aldus een woordvoerder. ‘Of wij ons op grond van onze voorwaarden mogen en gaan beroepen op de aanstaande wet gaan wij zorgvuldig overwegen. Dat proces loopt nog.’ Heel veel tijd om na te denken, hebben de verzekeraars nu ook weer niet omdat de wet over een paar weken al van kracht wordt.
Overigens is veel van het roekeloosheidsgedrag ook meteen een grote ergernis voor andere automobilisten, zo blijkt uit een enquête door Allianz Direct. Onder meer bumperkleven, smartphonegebruik, snelheidsduivels en rechts inhalen, kunnen op afkeuring rekenen door de medeweggebruiker.
Lees ook een eerder artikel op Findinet over dit onderwerp.
