De informatievoorziening over de inhoud van zorgverzekeringen is onder de maat en de solidariteit wordt ondermijnd. Daarnaast wordt er nauwelijks gestuurd op kwaliteit van de zorgaanbieders. Dat zegt de Consumentenbond in een brief aan minister Kuipers van VWS. De bond sluit met haar noodkreet aan bij een onderzoek van de Nederlandse Zorg Autoriteit. Woensdag debatteert de Tweede Kamer over knelpunten in de zorg.
Sandra Molenaar, directeur Consumentenbond hekelt het gebrek aan informatie dat er elk overstapseizoen is. “Het is elk jaar weer onduidelijk welke zorgverleners een contract hebben met een zorgverzekeraar. En welke voorwaarden van toepassing zijn. De onduidelijkheid is des te erger doordat er steeds minder restitutiepolissen zijn, waarmee consumenten zonder bijbetaling naar de zorgaanbieder van hun keuze kunnen. De meeste polissen zijn naturapolissen, waarbij consumenten zijn aangewezen op zorgverleners die door hun zorgverzekeraar zijn gecontracteerd. Maar dan is het dus wel essentieel dat je weet met wie de verzekeraar een contract heeft.”
Risicoselectie
De Consumentenbond constateert daarnaast dat zorgverzekeraars nauwelijks invulling geven aan hun wettelijke plicht om de kwaliteit van de zorg te verbeteren. Molenaar: “Het selecteren van zorgaanbieders is vooral gericht op kosten en niet of nauwelijks op kwaliteit. Dat dupeert met name mensen met een kleine beurs en kwetsbare consumenten en is in strijd met het fundament van de Zorgverzekeringswet: de solidariteit. Net als het feit dat zorgverzekeraars zich bij de werving van klanten systematisch op gezondere consumenten richten, omdat die financieel aantrekkelijker zijn. Terwijl er een verbod is op risicoselectie. Ook dit wordt in de praktijk gedoogd.”
Geen merkbaar resultaat
De Consumentenbond trok in 2022 ook al aan de bel. Daarna volgden gesprekken met het ministerie van VWS en de NZa. Molenaar: “Consumenten zijn beter geïnformeerd bij het kopen van een stofzuiger dan bij het afsluiten van een zorgverzekering. We signaleren dit al jaren, zonder dat die signalen leiden tot een merkbaar resultaat. We hopen en verwachten dat de minister eindelijk ingrijpt. Anders sluiten we juridische stappen zeker niet uit.”
Nza: meer regie nodig
De Nza deed onderzoek naar de uitvoering van de Zorgverzekeringswet in 2022 en constateert dat zorgverzekeraars “veel inspanning leveren”, maar dat er “belangrijke aandachtsgebieden” overblijven. De autoriteit verwacht van de zorgverzekeraars meer regie op het optimaal benutten van de beschikbare zorgcapaciteit en het verkorten van wachttijden en wachtlijsten. En de informatie richting verzekerden moet beter.
“Het afsluiten van contracten tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders verliep voor 2023 moeizamer dan in voorgaande jaren, constateert de NZA. “Veel contracten waren pas na 1 januari 2023 rond. We vinden het van groot belang dat consumenten aan het begin van de overstapperiode duidelijkheid hebben over het gecontracteerde zorgaanbod. Ook moeten de gevolgen bij het kiezen van een niet-gecontracteerde zorgaanbieder duidelijk zijn.”
De NZa werkt nu aan een handvattendocument met gedragsnormen voor zorgverzekeraars en zorgaanbieders. Deze normen moeten leiden tot een soepelere contractering en betere informatieverstrekking voor verzekerden.
Bron: NZa, Consumentenbond
