Na een periode van economische onzekerheid, leeft het optimisme onder Chief Financial Officers (CFO’s) weer op. Bijna 40 procent van de CFO’s is optimistischer over de financiële vooruitzichten van hun organisatie dan zes maanden geleden. Dit blijkt uit onderzoek van Deloitte onder ruim elfhonderd CFO’s van Europese bedrijven. Tijdens dit onderzoek is het sentiment van Nederlandse CFO’s rond strategische prioriteiten en macro-economische ontwikkelingen in kaart gebracht.

Winstgevendheid en kwetsbaarheden

De onderzoekers verklaren het optimisme van CFO’s vanwege de meer dan verwachte gestegen winstgevendheid sinds de COVID-19-pandemie. Ondanks deze positieve economische sentiment signaleren CFO’s wel kwetsbaarheden in het ondernemingsklimaat, zoals grote tekorten op de arbeidsmarkt (62 procent), steeds grotere geopolitieke spanningen (49 procent) en een nog altijd herstellende economie (46 procent). Dit zijn volgens de CFO’s de drie grootste bedreigingen voor een gezond ondernemersklimaat .

Politieke ontwikkelingen

Ook de onzekere politieke situatie in Nederland heeft een sterke impact op strategische besluitvorming binnen het bedrijfsleven, zo vervolgen de onderzoekers. CFO’s geven tevens aan politieke ontwikkelingen rondom de beschikbaarheid van talent, het belastingklimaat, energiezekerheid en capaciteit, en de regelgeving rond CO2 en stikstof op de voet te volgen. Investeringen voor groei worden uitgesteld en meer ondernemingen kiezen voor internationalisering om lokale politieke risico’s te verminderen. Parallel hieraan neemt de focus op AI- en duurzaamheidsinvesteringen toe, met een groeiende en cruciale rol voor de financiële functie in het duurzaamheidsdomein.

Strategische rol

Volgens de onderzoekers evolueert de rol van de CFO onmiskenbaar, vooral op het gebied van duurzaamheid en technologie. Deze verschuiving zou CFO’s kansen bieden om een strategische rol te spelen in de transitie naar een duurzamere economie. Door hun unieke positie binnen de organisatie kunnen CFO’s bovendien duurzaamheid integreren in bedrijfsprocessen, financiële besluitvorming en rapportages. Hiermee zouden zij waardevolle inzichten kunnen bieden en duurzame groei weten te stimuleren. Toch zou volgens de onderzoekers een groot deel van de CFO’s onvoldoende zijn voorbereid op deze uitbreiding van hun takenpakket. Veel CFO’s worstelen met de vertaling van duurzaamheidsdoelstellingen naar concrete financiële acties en rapportages, aldus de onderzoekers.

Duurzamere kapitaalinvesteringen

De onderzoekers laten verder weten dat veel CFO’s erkennen dat duurzame investeringen een cruciaal onderdeel vormen van het toekomstbesteding maken van hun organisatie, ondanks dat zij vaak nog worstelen met de vertaling van duurzaamheidsdoelstellingen naar concrete financiële acties. Gemiddeld zou nu 37 procent van de kapitaalinvesteringen (CapEx) gedaan zijn in emissievrije projecten. Deze beweging richting duurzamere kapitaalinvesteringen zou worden gesterkt door politieke en strategische ontwikkelingen. Bovendien zouden CFO’s druk voelen vanuit het maatschappelijk verkeer om meer te doen met duurzame kapitaalinvesteringen.

Duurzaamheid en innovatiwe

De onderzoekers stellen dan ook dat duurzaamheid kansen biedt voor innovatie en onderscheidend vermogen in de markt. Een meerderheid van de CFO’s (58 procent) heeft tijdens het onderzoek aangegeven dat de duurzaamheidsinspanningen binnen hun organisaties meer waardegedreven zijn dan compliance-gedreven. Nu organisaties duurzaamheid steeds meer in hun strategieën integreren, ontstaat volgens de onderzoekers een nieuw narratief waar economisch succes hand in hand gaat met milieubewust handelen.

Opkomst van AI

Het onderzoek toont tevens aan dat CFO’s verwachten dat de inzet van AI voor strategische besluitvorming in de komende jaren exponentieel toeneemt. Zij verwachten dat over vijf jaar 50 procent van de strategische beslissingen berusten op een vorm van AI. Dit is een sterke stijging ten opzichte van de huidige 14 procent. Naast strategische besluitvorming zouden CFO’s vooral kansen zien om AI in de toekomst in te zetten voor het verbeteren van de operationele efficiëntie, de klantervaring en het genereren van veel nauwkeuriger prognoses en scenarioplanning.

Jonge bedrijven investeren meer in AI

Vooral jonge bedrijven zouden volgens de onderzoekers momenteel fors in AI investeren, met gemiddeld 40 procent van hun digitaliseringsbudget. Gevestigde organisaties zouden daarentegen voorzichtiger stappen zetten; zij wijden op dit moment gemiddeld 10 procent van hun digitaliseringsbudget aan AI-initiatieven. Experts duiden dat terughoudendheid ten aanzien van AI-investeringen met name gerelateerd is aan personeelstekorten, de kosten van cloud en de beschikbaarheid van voldoende use cases.

Overstappen op nieuw ERP-systeem

80 procent van de organisaties geeft tot slot aan momenteel bezig te zijn met de overstap op een nieuw ERP-systeem. Deze cloud-based platforms bieden real-time data-analyse, AI-gedreven inzichten en geavanceerde opties voor maatwerk, waarmee organisaties hun efficiëntie en strategische besluitvorming kunnen optimaliseren. Hoewel kleinere organisaties niet ontkomen aan de overgang naar nieuwe ERP-systemen, leiden zorgen over complexiteit en kosten tot uitstel of vertraging. Bovendien zou een overstap naar een nieuw ERP-systeem niet meteen leiden tot lagere kosten voor Finance-afdelingen. 65 procent van de organisaties rapporteert juist een stijging in de initiële kosten. De verwachting is dan ook dat de langetermijnvoordelen van deze digitaliseringsslag aanzienlijk zijn, zo besluiten de onderzoekers.

Bron: ANP / Deloitte