Met ingang van 1 januari 2023 krijgen pensioengerechtigden de mogelijkheid een deel van hun opgebouwde ouderdomspensioen in een keer te laten uitbetalen. Minister Wouter Koolmees schrijft in een brief aan de Tweede Kamer hoe kan worden voorkomen dat iemand een keuze maakt die achteraf bezien onverstandig uitpakt. Het is niet de bedoeling dat de keuze voor een bedrag ineens achteraf ongedaan gemaakt kan worden. Aanstaande gepensioneerden zullen dus goed moeten nadenken over hun keuze.
Gevolgen bedrag ineens
Als iemand ervoor kiest bij pensionering een bedrag ineens te ontvangen, zal het resterende ouderdomspensioen lager uitvallen. Bovendien kan de eenmalige uitkering gevolgen hebben voor de te betalen inkomstenbelasting en premies volksverzekeringen en eventuele te ontvangen toeslagen. Het is van groot belang dat de deelnemer goed geïnformeerd wordt over deze gevolgen om zo een verstandige keuze te kunnen maken.
Onverstandige keuzes voorkomen
Er worden diverse maatregelen genomen om te voorkomen dat deelnemers een verkeerde keuze maken. Zo kan maximaal 10% van de waarde van het ouderdomspensioen in eens worden uitgekeerd. Wordt hier gebruik van gemaakt, dan is het bovendien niet meer mogelijk voor een hoog-laagpensioen te kiezen.
Minister Koolmees schrijft in zijn brief aan de Tweede Kamer dat informatieverstrekking van groot belang is: “De informatievoorziening vanuit de pensioenuitvoerder is erop gericht te voorkomen dat een deelnemer een onverstandige keuze maakt. Een deelnemer die interesse heeft in het gebruikmaken van de gedeeltelijke afkoop, ontvangt ten minste tweemaal informatie van de pensioenuitvoerder. Allereerst wordt de deelnemer tijdig voor de pensioendatum geïnformeerd over het bestaan van het keuzerecht. Indien de deelnemer overweegt gebruik te maken van de gedeeltelijke afkoop, kan de deelnemer de pensioenuitvoerder verzoeken meer specifieke en persoonlijke informatie te verstrekken.”
De deelnemer zal aangespoord worden zich te verdiepen in de consequenties van zijn of haar keuze: “Daarnaast zal in lagere regelgeving worden bepaald dat de specifieke informatie waarschuwingen moet bevatten ten aanzien van de mogelijke effecten op verschuldigde inkomstenbelasting, premies volksverzekeringen en toeslagen. Bovendien wordt de deelnemer actief gewezen op de websites van onder meer de Belastingdienst en de Sociale Verzekeringsbank, waar hij verdere informatie over de consequenties kan vinden. Zo kan op de website van de Belastingdienst door middel van een proefberekening worden ingeschat wat de gevolgen voor de toeslagen zijn bij een bepaald jaarinkomen.”
Keuze is definitief
De vraag is of het mogelijk zou moeten zijn de keuze achteraf terug te draaien als de deelnemer toch spijt krijgt. De handelingen die nodig zijn om de eenmalige uitbetaling ongedaan te maken, zijn complex voor zowel de deelnemer als de pensioenuitvoerder. Minister Koolmees is er dan ook geen voorstander van dit toe te staan. “Van een pensioenuitvoerder kan niet worden verlangd dat deze de mogelijkheid biedt om terug te komen op een eerdere keuze”, zegt de minister. Zou deze mogelijkheid er wel komen, dan roept dit de vraag op naar een generieke regeling voor andere keuzemogelijkheden. Dit zorgt voor ongewenste complexiteit. De minister benadrukt dat de keuze voor een bedrag ineens een vrijwillige keuze is waarbij problemen zoveel mogelijk voorkomen worden door middel van goede informatie en beperkende voorwaarden.
