Traditionele banken en verzekeraars worden zowel in groei als in beurswaarde voorbijgestreefd door nieuwkomers die betaaldiensten en andere kapitaalarme bedrijfsactiviteiten leveren.
Dat zeggen onderzoekers van adviesbureau Oliver Weyman in een onderzoeksrapport. Het afgelopen decennium hebben banken en verzekeraars hun werk naar behoren gedaan. De financiële wereld heeft na de crisis van 2008 voldoende stappen gezet om stabiliteit te bieden en als schokdemper te dienen bij economische crises. Maar onder de oppervlakte vinden er ‘dramatische veranderingen’ plaats.
De onderzoekers zien dat er enorme verschuivingen gaande zijn. Deze worden vooral veroorzaakt doordat de kapitaalintensieve dienstverlening langzamer groeit dan de meer kapitaalarme diensten van de fintechs.
Het verschaffen van risicodragend kapitaal – zoals geld uitlenen en verzekeren – kende de afgelopen 10 jaar een groei van slechts 3%. De meer kapitaalarme financiële dienstverlening – zoals betaaldiensten en levering van financiële data – liet in dezelfde tijd een groei zien van 10%. Ook de veranderende beurswaarden spreken boekdelen: in 10 jaar tijd steeg de totale beurswaarde van banken en verzekeraars met $1300 miljard, tegen een waardestijging van $2300 miljard van de nieuwkomers.
Onvoldoende succes geboekt
De grote zittende banken, verzekeringsmaatschappijen en vermogensbeheerders hebben bijna een decennium besteed aan het digitaal transformeren van hun bedrijfsactiviteiten en het verbeteren van hun klantervaring. Hoewel ze hun bestaande klantenbestand en risicobemiddelingsfranchise grotendeels hebben beschermd, hebben ze onvoldoende succes geboekt bij het veroveren van nieuwe, groeiende bronnen van waarde, aldus de onderzoekers.
Er is nu een nieuwe, bredere financiële dienstverlening ontstaan; gevestigde spelers zoals banken, verzekeringsmaatschappijen en vermogensbeheerders zijn daarin als percentage van het totaal gekrompen van 90% van de sectorwaarde 10 jaar geleden tot ongeveer 65% nu.
Grote techbedrijven actief in financiële diensten, evenals een brede groep die Oliver Weyman FIT-bedrijven noemt – financiële infrastructuur- en technologiebedrijven, denk aan Mastercard, Visa en Amex en nieuwkomers zoals PayPal en Square – zijn nu goed voor 35% van de totale waarde van de financiële dienstverlening. Tien jaar geleden waren er nog slechts twee van zulke bedrijven.
Toekomst ongewis
Hoe de toekomst eruitziet is ongewis. Op dit moment ondergaan de ‘digital asset’-native bedrijven een zogeheten shake-out, een saneringsproces. Maar de stijgende rentetarieven en de volatiele aandelenkoersen in technologiemarkten kunnen de dynamiek veranderen. De onderzoekers verwachten consolidatie in fintech, wat kansen biedt voor sterkere bedrijven.
Toezichthouders hebben de komende jaren veel om over na te denken. De waardeverschuiving en de mogelijke verkeerde afstemming van kosten- en risicobeheer op waarde, kunnen risico’s opleveren. De veranderingen in de gevestigde orde kunnen leiden tot een gevaarlijk verlies van toezicht op de traditionele risico’s in het systeem. Een voorbeeld is de crypto- en stablecoinindustrie, waarop strenger toezicht verwacht wordt.
Daarnaast krijgt consumentenbescherming steeds meer aandacht en leven er zorgen over hoe het vertrouwen in het financiële systeem kan worden behouden. Privacy- en cyberproblemen tasten dit vertrouwen aan.
Het toezicht op big tech zal strenger worden. Grote technologiebedrijven zullen zich gaan afvragen hoe ver ze hierin mee willen gaan, in hoeverre ze activiteiten willen ontplooien die onderworpen zijn aan financieel toezicht. Uiteindelijk kan dit volgens de onderzoekers wel eens een belangrijke factor bij de veranderingen in de komende vijf jaar.
Bron: Oliver Weyman
