Uitgaande van een lichte loonstijging en gelijkblijvende rente kunnen de meeste mensen volgend jaar een iets hogere hypotheek krijgen dan dit jaar. Dat staat in het advies over de financieringslastnormen voor 2023 van het Nibud dat de Tweede Kamer inmiddels van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft ontvangen. Dankzij de koopkrachtmaatregelen die het kabinet op Prinsjesdag aankondigde, valt de verzwaring van de hypotheeknormen mee.
De overheid bepaalt welk percentage van het bruto inkomen iemand maximaal mag gebruiken voor de bruto hypotheeklasten. Dit is het financieringslastpercentage. Het Nibud geeft de overheid advies over de hoogte van de percentages. Er zijn verschillende percentages voor verschillende inkomens en rentestanden. “Wij dachten dat huishoudens minder ruimte in hun portemonnee zouden overhouden om te lenen door de hoge energieprijzen en inflatie”, zegt Nibud-directeur Arjan Vliegenthart. “Maar dankzij de maatregelen van het kabinet valt de verkrapping van de percentages mee.”
Verschillende scenario’s
Hoeveel iemand kan lenen, wordt bepaald door hoeveel hij te besteden heeft. Doordat de overheid met maatregelen komt om de last van de inflatie enigszins in te perken, is dat voor veel huishoudens meer dan verwacht. De inflatie is echter zo hoog dat zij toch minder zullen kunnen lenen. Vooral de inkomens boven de 60.000 euro gaan dit merken: zij kunnen volgend jaar tot 20.000 euro minder lenen. Het verhaal wordt echter anders als er sprake is van een loonstijging van 3,7%. In dat geval kunnen de inkomens vanaf zo’n 30.000 euro iets meer lenen. Het gaat daarbij maximaal om ongeveer 10.000 euro.
In het voorgaande is uitgegaan van een gelijkblijvende rente. Nu is de rente in het afgelopen jaar sterk gestegen. Wordt ervan uitgegaan dat dat doorzet en dat de rente van 1,75% naar 3,75% gaat, dan kunnen alle huishoudens minder lenen dan dit jaar. Als er ook geen loonsverhoging is, kan dat oplopen tot meer dan 60.000 euro voor de hoogste inkomens. Voor inkomens tot ongeveer 60.000 euro en zonder loonsverhoging blijft de daling beperkt tot ongeveer 20.000 euro.
Uiteindelijk is de verandering van de rente van grotere invloed op de leencapaciteit dan de verandering van de financieringslastpercentages.
Veranderingen vanaf 2023
Naast de aangepaste financieringslastpercentages is er nog een kleine wijziging die de maximale hoogte van de hypotheek beïnvloedt. Vanaf 1 januari 2023 worden beide inkomens van tweeverdieners volledig meegenomen bij de bepaling van het maximale leenbedrag. Nu telt het tweede inkomen nog maar voor 90% mee. Vanaf 2024 wil het kabinet studieschulden op een andere manier mee gaan nemen. Nu wordt er nog onvoldoende rekening gehouden met de effecten van versneld aflossen van de studieschuld. Ook wil het kabinet vanaf 2024 rekening gaan houden met het energieverbruik van de woning. Hoe zuiniger een woning is, hoe hoger de hypotheek kan zijn.
Bron: Nibud
