Toezichthouders formuleren hun taakopvatting, u kunt reageren

Toezicht omvat meer omvat dan de strikte toepassing van bevoegdheden bij uitvoering en handhaving. Ook advocacy, guidance en voorlichting zijn cruciaal.

Zes toezichthouders hebben hun ‘criteria voor goed toezicht’ geformuleerd: de AFM, Autoriteit Consument & Markt (ACM), College Bescherming Persoonsgegevens (CBP), DNB, Kansspelautoriteit en Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).

Een effectief toezichthouder is “missiegedreven, effect-, verantwoordings- en veranderingsgericht, schrijven zij in hun visiedocument. Interessant is wat zij verstaan onder missiegedreven toezicht:

“Missiegedreven markttoezicht is gericht op een hoger doel en niet slechts op compliance met wet- en regelgeving. Dit houdt in dat toezicht meer omvat dan slechts de strikte toepassing van bevoegdheden bij het uitvoeren en handhaven van bepaalde wetten en regels. Zo zijn in dit verband ook ‘advocacy’ (in de richting van de – nationale en Europese – overheid) en ‘guidance’ en voorlichting (naar de ondertoezichtgestelde partijen en de consument) cruciaal. Het pleiten voor een voldoende ruim mandaat, passende bevoegdheden en passende wet- en regelgeving7 respectievelijk het aanbieden van ‘best practices’ en consumenteninformatie zijn hier voorbeelden van.

Markttoezicht heeft een focus op macro- en microniveau. In missiegedreven toezicht staan de beoogde effecten van het toezicht staan centraal. Daarbij gaat het niet alleen om de beoogde effecten in een individuele zaak, maar geldt ook de impact op de gehele sector.

Een groot deel van de toezichtcapaciteit gaat in toenemende mate uit naar toezichtactiviteiten die het individuele niveau overstijgen en betrekking hebben op het bredere stelsel. Dit zogeheten stelseltoezicht is van belang omdat breder uitgezette risicoanalyses en thematische onderzoeken signalen kunnen opleveren die van belang zijn voor het toezicht op individueel niveau. Tegelijkertijd geldt dat ontwikkelingen op individueel niveau impact kunnen hebben op het bredere stelsel.”

Verantwoording afleggen

“Ondanks dat het Markttoezichthoudersberaad zich bewust is van beperkingen inzake het meten van toezicht, voelen de betrokken toezichthouders zich verantwoordelijk voor voldoende communicatie omtrent hun beleid en resultaten richting zowel de overheid als de samenleving en het daaruit voortvloeiende maatschappelijk draagvlak voor hun toezicht (‘license to operate bij stakeholders’). Het creëren van een realistisch verwachtingspatroon bij politiek en samenleving, onder meer door het communiceren van zowel hetgeen je wel als hetgeen je niet doet, is hier een onderdeel van.”

Onafhankelijk

“De toezichthouder moet onafhankelijk van de politiek (de beleidsmaker) de hem toegekende bevoegdheden kunnen uitoefenen. Deze bevoegdheden betreffen bijvoorbeeld het stellen van prioriteiten, de keuze van onderzoeksmethoden, het publiceren van oordelen en het interveniëren in de sector. Nu ‘beleid’ en ‘toezicht’ steeds meer samen dienen te werken omdat zij samen verantwoordelijk zijn voor een effectieve beheersing van maatschappelijke risico’s, worden maatregelen om de onafhankelijkheid van het toezicht ten opzichte van de politiek te waarborgen steeds belangrijker. Samenwerking is hierbij niet in strijd met een geloofwaardige onafhankelijkheid van het toezicht, maar het vereist wel rolvastheid van betrokkenen en transparantie daarover.

In het uitoefenen van onafhankelijk toezicht moet de toezichthouder een bepaalde mate van lef tonen. Naast het zijn van vasthoudend en indringend vereist dit eigenschappen als doortastendheid en onverschrokkenheid.

Het Markttoezichthoudersberaad roept belangstellenden op om te reageren op de criteria. Opmerkingen en suggesties kunnen vóór 1 juli 2013 gestuurd worden aan: Markttoezichthoudersberaad, per adres info@afm.nl.

GEEN REACTIES