Provisieverbod voor beleggingsondernemingen gepubliceerd

In het Staatsblad is een wijzigingsbesluit gepubliceerd waarmee onder meer het provisieverbod voor beleggingsondernemingen is geregeld.

Na consultatie is de reikwijdte van het verbod beperkt tot beleggingsdienstverlening aan niet-professionele beleggers.

De minister geeft aan waarom hij kan afwijken van de passende beloningsregels zoals die zijn geformuleerd in de MiFID Richtlijn. Afwijking daarvan is slechts mogelijk in uitzonderlijke gevallen. En daarvan is hier sprake:

“Het doel van het provisieverbod is de belegger te beschermen tegen de prikkels die van provisies uitgaan en ertoe kunnen leiden dat beleggingsondernemingen niet in het belang van de klant handelen. Hoewel artikel 26 van de uitvoeringsrichtlijn MiFID voorziet in passende provisieregels die beogen te waarborgen dat de beleggingsonderneming zich bij het verlenen van beleggingsdiensten of nevendiensten op een eerlijke, billijke en professionele wijze inzet voor de klant, zijn deze provisieregels en de daaruit voortvloeiende transparantie over provisies niet afdoende om de prikkels die van provisies kunnen uitgaan effectief te adresseren. Klanten zijn ondanks de verplichte transparantie over provisies, in de praktijk onvoldoende in staat om effectief tegengewicht te bieden aan beleggingsondernemingen en in te schatten of en in hoeverre provisies de dienstverlening aan deze klant beïnvloeden. Provisies kunnen daardoor nog steeds een prikkel geven aan een beleggingsonderneming om zich in haar dienstverlening te laten leiden door andere belangen dan het klantbelang, bijvoorbeeld om het product met de hoogste provisie te adviseren aan de klant. Dit kan er toe leiden dat aan beleggers niet-passende (beleggings)producten worden verkocht of dat beleggers suboptimale beleggingsbeslissingen nemen. Bovendien kunnen provisies ervoor zorgen dat al bij het samenstellen van het assortiment een voorselectie wordt gemaakt op basis van de hoogte van de provisies die de beleggingsonderneming zal ontvangen. Deze voorselectie bepaalt uit welke beleggingsproducten de klant vervolgens kan kiezen of voor zijn rekening worden gekozen. Het provisieverbod voor beleggingsondernemingen is bedoeld om deze risico’s voor de belegger tegen te gaan, nu deze niet voldoende door de passende provisieregels worden geadresseerd.”

Het provisieverbod geldt ten aanzien van het verlenen van beleggingsdiensten voor de diensten (individueel) vermogensbeheer, beleggingsadvies en execution only dienstverlening (ontvangen, doorgeven of uitvoeren van orders met betrekking tot financiële instrumenten). Het gaat hier om de beleggingdiensten bedoeld in de onderdelen a tot en met d van de definitie van verlenen van een beleggingsdienst in artikel 1:1 van de Wft. Bij vermogensbeheer kan door provisies een prikkel bestaan voor beleggingsondernemingen om het beleggingsproduct met de hoogste provisie in de portefeuille van de klant op te nemen, terwijl dit niet per se het beste product is voor de klant. Ook bij beleggingsadvies geldt dat provisies een prikkel kunnen geven om het product met de hoogste provisie te adviseren aan de klant. Daarnaast kunnen provisies ervoor zorgen dat al bij het samenstellen van het assortiment een voorselectie wordt gemaakt op basis van de hoogte van de provisies die de beleggingsonderneming zal ontvangen. Deze voorselectie bepaalt uit welke beleggingsproducten de klant vervolgens kan kiezen. Hoewel bij execution only dienstverlening minder sprake is van eventuele sturing door provisies omdat de klant zelf(standig) kiest voor aan- en verkoop van financiële instrumenten, kan de selectie van fondsen die wordt aangeboden aan deze klanten wel (mede) bepaald zijn op basis van provisies. Ook bij execution only dienstverlening kunnen provisies dus zorgen voor een prikkel om producten te selecteren op basis van de hoogste vergoeding. Daarnaast kan het uitzonderen van één van de genoemde vormen van dienstverlening, zoals execution only, leiden tot een ongewenst waterbedeffect waarbij voor beleggingsondernemingen een prikkel kan ontstaan om klanten richting het bedieningsconcept te sturen waarvoor nog provisies mogen worden ontvangen. Dit terwijl deze klanten wellicht juist behoefte hebben aan een ander bedieningsconcept zoals advies.

GEEN REACTIES