Het gerechtshof ‘s-Hertogenbosch heeft beslist dat gemeenten een identiteitskaart voortaan gratis moeten verstrekken. Ze mogen daarvoor geen leges meer rekenen.
Tegenwoordig gebruiken burgers een identiteitskaart in de meeste gevallen om zich te identificeren en veel minder vaak voor privé-doeleinden. Zo is iemand verplicht zich te identificeren als hij gaat werken of een uitkering aanvraagt. Ook als je een bankrekening wilt openen of wilt gaan stemmen is een identiteitskaart verplicht. In al deze situaties is het voorkomen van fraude de reden voor identificatie.
Het enige privébelang voor het aanschaffen van een identiteitskaart is om binnen de Europese Unie te mogen reizen.
Daarom is het gerechthof van mening dat het overheidsbelang (algemeen belang) bij een identiteitskaart voorop staat. In dat geval mogen leges niet meer worden gerekend, zo besliste het hof.
Deze beslissing geldt niet voor paspoorten en rijbewijzen.
Volgens de Gemeentewet mogen gemeenten leges rekenen wanneer zij aan burgers een dienst bewijzen. Van een dienst is sprake als bij hetgeen hij verzoekt het privé-belang van de burger groter is dan het overheidsbelang (het algemene belang) . Een voorbeeld is de aanvraag van een bouwvergunning. Uiteraard is zo?n vergunning nodig uit een oogpunt van veiligheid, welstand etc. (algemeen belang), maar uiteindelijk is het belang van de aanvrager groter (privé-belang); hij heeft die vergunning nodig om te kunnen bouwen.
Het valt nog niet te zeggen vanaf welk moment gemeenten geen leges meer mogen rekenen voor identiteitskaarten. De gemeente waarover het hof heeft beslist, kan de kwestie voorleggen aan de Hoge Raad. Of die gemeente dat gaat doen, is nog niet bekend, maar er mag vanuit worden gegaan dat het wel gebeurt. Zolang de Hoge Raad niet heeft beslist, kunnen gemeenten leges rekenen voor identiteitskaarten.
