Remco Valk waarschuwt boomeigenaren, waaronder gemeenten: een beetje storm en het leed kan niet te overzien zijn.
“Materiële schade is vaak te overzien, maar persoonlijk letsel, dat moet je niet willen.” Remco Valk, nu directeur Van Helvoirt Groenprojecten en tot voor kort voorzitter van de VHG Vakgroep Boomspecialisten van branchevereniging VHG voor ondernemers in het groen, signaleert een gevaarlijke trend. “Er wordt steeds vaker bezuinigd op boomonderhoud. Concreet: het wordt steeds iets onveiliger.”
Valk vergelijkt het onderhoud van bomen met het onderhoud van een kozijn. “Je kunt best een keer een schilderbeurt overslaan. Maar op langere termijn gaat het kozijn rotten en moet je het helemaal vervangen. Een verkeerde bezuiniging dus.” Bij bomen zelfs onverantwoord volgens Valk, het zorgt voor extra risico’s. En voor extra kosten: “Als er schade ontstaat door een omvallende boom zal een verzekeraar toch uitzoeken hoe die onderhouden was en wie verantwoordelijk was. Mogelijk probeert hij dan de kosten te verhalen op de verzekeraar van de boomeigenaar.”
Zorgplicht voor je boom
Boomeigenaren – bijvoorbeeld gemeenten – hebben een zorgplicht voor hun bomen. Hoe, dat is niet heel gedetailleerd vastgelegd. “Wat wel vaststaat is dat de boom regelmatig visueel geïnspecteerd moet worden door een deskundige, bijvoorbeeld een gecertificeerd boomveiligheidscontroleur. Voor een gezonde volwassen boom op een ongevaarlijke locatie is een inspectie eens in de drie jaar voldoende, voor een wat oudere boom eens in de twee jaar en voor een risicovolle boom op een drukke locatie is een jaarlijkse inspectie aan te bevelen. Gemeenten zijn daar echter vrij in. Sommige zitten aan de veilige kant, anderen vinden dat zij hun bomen goed onderhouden en inspecteren wat minder.”
Over het algemeen doen Nederlandse gemeenten het goed. Toch lijkt op professioneel boomonderhoud steeds vaker te worden bezuinigd.
Gekke knoest of desastreus?
Volgens Valk is het boomonderhoud meer dan wat snoeiwerk door een hovenier of groenvoorziener. “Deskundigen, zoals European Treeworkers, kijken naar de lichaamstaal van een boom: zit er een uitstulping op de stam of is een tak slecht vergroeid? Een expert ziet dat die ‘gekke knoest’ desastreus is. En ziet die bijzondere holte met een paddenstoel erin als signaal van een mogelijke aantasting met een verhoogd risico voor de omgeving.”
Voor gemeenten, zorginstellingen en bedrijven is het advies duidelijk: laat uw bomen professioneel onderhouden. Particulieren kunnen ook wat doen. Vrij simpel zelfs. “Kijk eens omhoog: zit er nog blad aan alle takken of zijn er takken dood? Zitten er holtes in stam of takken, of groeien er paddenstoelen op de stamvoet? Of – echt gevaarlijk – beweegt de bodem als het hard waait? Twijfel je? Schakel dan een deskundige in.”
