De AFM heeft nieuwe normen ter voorkoming van overkreditering bij hypotheken gepubliceerd. "Het nieuwe toetskader is nodig om consumenten beter te beschermen tegen de risico’s van te hoge schulden." Onder meer schrijft het toetskader voor dat een hypotheek in verhouding moet staan met de aankoopwaarde van de woning. Bovendien komen er minder uitzonderingen op de bestaande inkomensnorm. Het ministerie van Financiën zal het toetskader verwerken in nieuwe regels die naar verwachting begin 2011 in werking treden.
De Tweede Kamer heeft minister De Jager de toezegging ontlokt dat bij het toetsen geen onderscheid in gezinssamenstelling gemaakt zal worden.De passages die in het document van de AFM betrekking hebben op de gezinssamenstelling (het verschil tussen een- en tweepersoonshuishoudens met/zonder kinderen zijn dus inmiddels achterhaald. Wel verwacht de AFM van de sector dat deze met een alternatief voorstel komt dat dezelfde doelstelling bereikt in het kader van risicobeperking voor consumenten. Naar het zich laat aanzien is er voor de overige voorstellen van de AFM een politieke meerderheid.
Een belangrijk vernieuwing is de regel dat de hypotheek maximaal 112% van de aankoopwaarde van het huis mag bedragen. Daarbij moet het deel van de schuld boven de aankoopwaarde binnen 7 jaar worden afgelost of gedekt door opgebouwd vermogen.
Uit onderzoek naar hypotheekadviezen van begin 2010 blijkt dat banken al veel minder vaak extra hoge hypotheken verstrekken. De AFM schrijft dat toe aan de economische omstandigheden en aan de aandacht die de toezichthouder de afgelopen jaren aan hypotheekverstrekking heeft besteed. Toch acht zij een nieuw toetskader nodig om ervoor te zorgen "dat de huidige, voorzichtiger praktijk ook op de lange termijn behouden blijft, ook als het economisch beter gaat".
De verplichting om de top van de hypotheek af te lossen of te dekken met de opbouw van vermogen geldt niet voor hypotheken die onder de Nationale Hypotheekgarantie vallen. Ook als de consument al vrij vermogen heeft, kan dit gebruikt worden ter afdekking van de schuld boven de woningwaarde. Bij verbouwing geldt de taxatiewaarde na de werkzaamheden als aankoopwaarde, waardoor ook (een deel) van de woningverbetering gefinancierd kan blijven worden.
