Zonder het “happy, go lucky”-beleid van pensioenfondsen in de jaren 1995-2003 hadden zij nu 100 miljard euro meer in kas gehad.
Dit berekenen Bernard van Praag (foto) en Ekko Smith in hun artikel ‘Het pensioengat van Nederland: een poging tot verklaring’ op de website van Me Judice.
De vette jaren van de pensioenfondsen hebben aanleiding gegeven tot terugstortingen naar werkgevers en het heffen van te lage premies. Bij prudent beleid zouden volgens hun ruwe schattingen de pensioenfondsen in totaal nu 100 miljard euro meer in kas hebben gehad en zou de dekkingsgraad navenant hoger zijn geweest. “Voor een precieze beantwoording van dit pensioengat moeten toezichthouders en pensioenfondsen open kaart spelen”
Zij geven hiermee een steun in de rug aan CDA-Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt die in een door de Kamer aangenomen motie niet akkoord gaat met de stelling van Kamp dat niet te achterhalen is wat fondsen teruggestort hebben aan de sponsors. in de periode 1985-2005. Volgens de minister zijn deze cijfers niet te destilleren uit de administratie van de meeste pensioenfondsen.
De Kamer wil dat de regering samen met DNB en de Pensioenfederatie “een uiterste inspanning doet om de gevraagde gegevens binnen twee maanden aan de Kamer te doen toekomen.”. Zie ook: Kamer wil toch overzicht terugstortingen door pensioenfondsen
Die twee maanden zijn nu overigens verstreken: de motie werd 14 december ingediend.
Van Praag en Smith: “De beleggingen van pensioenfondsen bedroegen eind derde kwartaal 2011 volgens De Nederlandsche Bank ongeveer 800 miljard. Die hadden dus bij prudent beleid in de periode 1995-2003 900 miljard moeten bedragen, dat wil zeggen 12,5 % hoger dan het vermogen nu is. Kortom de macro-dekkingsgraad van pensioenfondsen zou zijn uitgekomen op ongeveer 112, waardoor er bij de meeste fondsen geen kortingsdreiging zou hebben bestaan. De situatie zou nog in onbekende mate gunstiger zijn geweest indien er geen terugstortingen hadden plaatsgevonden, maar daar hebben we helaas geen informatie over.”
De les die de auteurs uit het verleden willen trekken is dat “het premie-instrument allerminst bot is geworden, zoals zo vaak wordt beweerd. Het is inderdaad onmogelijk om met premieverhoging gedurende één jaar onmiddellijk een groot effect te bereiken. Maar de premie gedurende een decennium verhogen of verlagen heeft grote effecten op de toekomstige cijfers. Dat effect zit hem in de rentewerking. Het is bekend, zoals APG onlangs nog aantoonde, dat de reserves van een fonds voor 80 procent uit rente bestaan.”