Enerzijds vindt met keuzevrijheid (zeer) belangrijk, aan de andere kant kiest men ervoor dat pensioenzaken automatisch geregeld worden.
Deze conclusie trekken Harry van Dalen en Kène Henkens (Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut) in hun artikel Goedkope praatjes over keuzevrijheid in pensioen. In de nationale pensioendialoog moeten de wensen en meningen over keuzevrijheid in pensioenzaken met een korrel zout worden genomen, stellen zij.
Zij baseren zich op de uitkomsten van een onderzoek, onder het motto dat vragen naar het belang van keuzevrijheid gelijk staat aan vragen naar de bekende weg. “Een probleem bij het vragen naar keuzevrijheid is dat het begrip vrijheid een sterke positieve connotatie heeft. Wie naar vrijheid vraagt kan derhalve naar verwachting al snel op veel steun rekenen. Vrijheid is een groot goed en moet altijd worden beschermd.” Daarom hebben de auteurs ervoor gekozen een groep respondenten die verbonden zijn aan een pensioen op te splitsen. Aan de ene groep is uitsluitend gevraagd zijn oordeel uit te spreken of men voor verschillende onderdelen van het pensioencontract keuzevrijheid belangrijk vindt of niet. De andere groep werd de alternatieve vraag voorgelegd in hoeverre men het belangrijk vindt dat er veel pensioenzaken automatisch geregeld worden door het pensioenfonds.
Keuzevrijheid
Mening pensioendeelnemers over het belang van keuzevrijheid over onderdelen van het contract (het percentage geeft de deelnemers aan die de keuzevrijheid zeer belangrijk vinden):
- De hoeveelheid loon die ingelegd wordt voor pensioen: 65%
- Opname pensioenvermogen 27%
- Aansluiting bij pensioenfonds 55%
- De samenstelling van het pensioenpakket 69%
- Het risico waarmee pensioengeld wordt belegd 82%
Pensioenfonds regelt automatisch
Mening pensioendeelnemers over het belang dat zaken automatisch in het pensioencontract geregeld worden (het percentage geeft de deelnemers aan die de keuzevrijheid zeer belangrijk vinden):
- De hoeveelheid loon die ingelegd wordt voor pensioen: 80%
- Opnamebeperking pensioenvermogen 62%
- Aansluiting bij pensioenfonds 60%
- De samenstelling van het pensioenpakket 79%
- Het risico waarmee pensioengeld wordt belegd 79%
“Waar het op neer komt is”, aldus de auteurs, “dat de consequenties van keuzes voor de meeste deelnemers eenvoudigweg niet te overzien zijn. Het bieden van keuzevrijheid biedt in theorie het gedroomde maatwerk, in de praktijk zal het leiden tot ofwel uitstel van keuzes, dan wel overmoed.
Kortom, de gewenste keuzevrijheid op het terrein van pensioenen moet met de nodige terughoudendheid worden betracht. Keuzevrijheid is immers een vloek voor de beperkt rationele deelnemer en een zegen voor zij die de last van keuzes wel kunnen dragen. En wie doordringt tot de harde kern van ‘pensioenvaardigen’ – zij die met kennis en een zekere graagte gebruik maken van hun keuzevrijheid – zal ontdekken dat deze groep wel heel erg klein is.
Het volledige artikel is te vinden op de website van MeJudice.