De AFM legde Generali een boete op. De vraag kan gesteld worden of het proportioneel is dat AFM het boetebesluit heeft gepubliceerd.
De casus zelf is interessant en ook leerzaam: Het gaat om de informatie die verstrekt moet worden aan deelnemers bij beëindiging van deelname aan een pensioencontract. In dit geval gebruikte Generali als beëindigingsbrief een mutatieoverzicht, waarin onder meer werd vermeld op welk tijdsevenredig pensioen de deelnemer minimaal recht heeft bij uitdiensttreding op de mutatiedatum.
In de beëindigingsbrief stond geen informatie over waardeoverdracht, dekking overlijdensrisico, toeslagverlening en arbeidsongeschiktheid.
Generali meldde dat informatie over de twee laatstgenoemde onderwerpen niet verstrekt is, omdat die niet van toepassing waren op het contract. Arbeidsongeschiktheid was niet meeverzekerd en sinds 1999 (10 jaar vóór het onderzoek van de AFM) werd geen toeslag meer verleend.
Ten aanzien van de dekking overlijdensrisico is Generali nagegaan of sprake is geweest van overlijden van oud-deelnemers, in welk geval het verval van dekking zou gaan spelen. Vastgesteld is dat er geen overlijdensgeval is geweest.
Informatie over waardeoverdracht was wel aan de deelnemers verstrekt in het pensioenreglement, maar niet nog een keer expliciet in de beëindigingsbrief.
In het boetebesluit gaat de AFM uitgebreid op deze zaken in en zij onderstreept het belang van volledige informatieverstrekking. Daaronder valt ook het aangeven van risico’s die niet waren meeverzekerd “zodat de uittredende deelnemer deze informatie in overweging kan nemen bij zijn verdere keuzes ten aanzien van zijn pensioen”. Er kan niet worden volstaan met een verwijzing naar het pensioenreglement.
Nog voordat de AFM de boete formeel oplegde heeft Generali haar verzuim hersteld. Zij stuurde een brief aan alle oud-deelnemers waarin alsnog de informatie met betrekking tot toeslagen, waardeoverdracht en dekking overlijdensrisico is opgenomen. In deze brieven heeft de maatschappij bovendien de oud-deelnemers er op gewezen dat schade waarvoor Generali in relatie tot de bedoelde omissie aansprakelijk is, door haar zal worden vergoed.
De AFM vindt dat positief, maar constateert dat die informatie niet tijdig is gegeven (bijvoorbeeld: waardeoverdracht moet geaccepteerd worden door pensioenuitvoerders binnen een termijn van zes maanden na beëindiging van deelname).
Publicatie terecht?
Aan Generali is nooit eerder een bestuurlijke sanctie opgelegd, niet door AFM en niet door DNB. Volgens de maatschappij was daarom een ‘normoverdragend gesprek’ als sanctie voldoende geweest.
De AFM vindt een boete wel op zijn plaats: “Het niet verstrekken van de wettelijk verplichte informatie verstoort primair het gelijke speelveld. Bovendien is het verstrekken van informatie, en het opzetten van procedures in de bedrijfsvoering hieromtrent, kostbaar. Het niet verstrekken van informatie heeft mogelijk een kostenbesparing opgeleverd, waarmee Generali een voordeel heeft behaald ten opzichte van haar concurrenten.”
Resteert de vraag of het boetebesluit gepubliceerd had moeten worden. Generali heeft dat via rechterlijke tussenkomst proberen te voorkomen, maar dat is niet gelukt. Dat is niet verwonderlijk omdat de Pensioenwet wat dat betreft de AFM in grote mate de vrije hand geeft.
Het is aan de AFM om te bepalen of zij al dan niet een boetebesluit publiceert. De belangrijkste afweging hoort daarbij te zijn of het belang van publicatie opweegt tegen de imagoschade van de partij die beboet is, omdat die schade belangrijk groter kan zijn dan het boetebedrag.
In deze zaak staat vast dat Generali verzuimde informatie te verstrekken over zaken die niet van toepassing waren in het contract. Andere informatie was al eerder verstrekt maar niet bij de beëindiging herhaald. Tenslotte heeft de maatschappij aangeboden alle schade die ontstaan is door onvolledige of te late informatieverstrekking voor haar rekening te nemen. Er zijn overigens geen claims binnengekomen.
In dit geval zou het proportioneel geweest zijn als de AFM nog eens in algemene bewoordingen de informatieplicht nader had belicht. Met daarbij de waarschuwing aan Generali dat bij een volgend vergelijkbaar verzuim publicatie zal volgen. De uitwerking van een ‘voorwaardelijke publicatiestraf’ zal een effectief middel blijken om de markt optimaal te laten functioneren. En dat moet een hoger doel zijn voor een toezichthouder dan een stortvloed aan naming and shaming.
Zie ook op de Kennisportal Pensioen:Informatie bij beëindiging